گرچه برخی از دلایل گوش‌درد و سردرد ممکن است به روابط آناتومیکی گوش، بینی و گلو مربوط شوند، اما تمامی موارد فقط با این عامل قابل توجیه نیستند.
در واقع، هرچند گوش‌درد و سردرد می‌توانند به‌طور همزمان رخ دهند، اما ارتباط این دو مشکل به سادگی به آناتومی گوش و سر مربوط نمی‌شود.
مهم است بدانیم که این ارتباط می‌تواند چند بعدی و به دلیل علل مختلف متفاوت باشد.
دلایل درد در گوش و سردرد چیست؟
وجود ارتباط نزدیک بین گوش، حلق و بینی بدان معناست که سینوزیت می‌تواند باعث ایجاد تجمع مخاط و سردرد شود.
مخاط تجمع‌یافته ممکن است به گوش میانی نفوذ کرده و عفونت ایجاد کند که منجر به سردرد و میگرن می‌شود.
اگر احساس درد یا ناراحتی در گوش خود دارید که به سر نیز منتقل می‌شود، باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
عفونت استخوان گوش یا ماستوئیدیت
ماستوئیدیت نوعی عفونت است که بر سلول‌های ماستوئید در استخوان ماستوئید تأثیر می‌گذارد.
این بیماری می‌تواند به‌شکل حاد یا مزمن بروز کند.
علائم اولیه ماستوئیدیت شامل درد مداوم و شدید در گوش، سردرد، کاهش شنوایی و تب هستند.
در برخی موارد، ممکن است ترشحاتی نیز از گوش خارج شود. این عارضه معمولاً ناشی از عفونت گوش میانی است که به خوبی درمان نشده است.
برای جلوگیری از عوارض جدی، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
نورالژی پس‌سری
نورالژی پس‌سری با درد تیز و نافذی که از ناحیه پشت سر نشأت می‌گیرد، شناخته می‌شود و به سمت گوش و گاهی به ابروها و نواحی پشت چشم هم انتشار می‌یابد.
این عارضه به‌دلیل آسیب عصبی که در ناحیه پایین سر وجود دارد، به وجود می‌آید و می‌تواند از چند ثانیه تا چند روز ادامه یابد.
اختلال مفصل فکی – گیجگاهی
اختلالات در مفصل فکی – گیجگاهی ارتباط نزدیکی با سردرد و گوش‌درد دارند. علائم شایع این اختلال شامل احساس پُری در گوش، گوش‌درد، وزوز گوش، سرگیجه و در برخی موارد کاهش شنوایی و خارش است.
نزدیکی ساختارهای عصبی در این ناحیه منجر به دردی گسترده در این قسمت‌ها می‌شود.
تینیتوس یا وزوز گوش
برخی تحقیقات نشان داده‌اند که بین سردرد و وزوز گوش ارتباط مستقیمی وجود دارد.
مطالعات متعددی نشان داده‌اند که افرادی که به‌طور مکرر سردرد، به‌ویژه نوع میگرنی، دارند، بیشتر در معرض وزوز گوش و کاهش شنوایی قرار می‌گیرند.
همچنین وزوز گوش می‌تواند نتیجه ضربه به ناحیه سر یا گردن باشد و به‌صورت صدای زنگی در گوش‌ها احساس شود که ممکن است تا مدت‌های طولانی ادامه یابد و ناراحتی ایجاد کند.
ارتباط گوش و حلق و بینی
همان‌طور که قبلاً اشاره شد، حلق و گوش‌ها به‌خاطر نزدیکی زیادشان ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند.
بنابراین، مواردی که فردی دچار گلودرد است، ممکن است به‌طور همزمان گوش‌درد را نیز تجربه کند. عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی که گلو را تحت تأثیر قرار می‌دهند، ممکن است باعث التهاب در ناحیه پشت حلق شوند و به گوش‌ها منتقل شوند.
این ساختارها بسیاری از ویژگی‌های آناتومیکی مشترک دارند. علائم فارنژیت (گلودرد) معمولاً شامل سردرد ناشی از تب است.
علت سردرد و گوش‌درد در یک سمت چیست؟
سردرد و گوش‌درد ممکن است در یک سمت سر اتفاق بیفتند که دلایل متفاوتی برای آن وجود دارد، از جمله:
- سرماخوردگی
- آنفولانزا
- قرار گرفتن در معرض صداهای بلند
- حرکات مکرر
- نور شدید
- همچنین استرس و اضطراب
در موارد خفیف، درمان‌های خانگی می‌توانند کارساز باشند؛ اما در صورت شدید بودن درد، مراجعه به پزشک الزامی است.
چه نوع سردردهایی بر سمت راست سر تأثیر می‌گذارند؟
سردرد در سمت راست سر ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله میگرن، مشکلات گردنی، خستگی یا نورالژی عصب سه‌قلو.
ممکن است این سردردها با علائمی مثل گوش‌درد، مشکلات بینایی و تهوع همراه باشند.
عادات سالم مانند خواب کافی، ورزش منظم و بهبود وضعیت بدنی می‌توانند به کاهش این عوارض کمک کنند.
داروهای بدون نسخه نیز می‌توانند مؤثر واقع شوند. اگرچه این سردردها معمولاً به سرعت برطرف می‌شوند، اما در صورتی که به طول بینجامند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
گوش‌درد و درد در سمت راست سر
در برخی موارد، افراد ممکن است سردرد در سمت راست را همراه با گوش‌درد تجربه کنند.
دلایل این وضعیت می‌توانند شامل عفونت گوش، میگرن یا سردردهای تنشی باشند.
شدت درد ممکن است متغیر باشد و می‌تواند به‌صورت تیز و مداوم یا خفیف و پراکنده بروز کند. برای تشخیص دقیق‌تر، مشاوره با یک متخصص گوش، حلق و بینی توصیه می‌شود.
چه نوع سردردهایی بر سمت چپ سر تأثیر می‌گذارند؟
سردردهای سمت چپ سر نیز به چندین دلیل می‌توانند ناشی شوند، از جمله میگرن، نورالژی عصب سه‌قلو، سردردهای خوشه‌ای، عفونت‌ها، مشکلات گردنی و خستگی.
این سردردها ممکن است با علائم دیگری مانند تهوع، اختلالات بینایی و گوش‌درد نیز همراه باشند.
معمولاً این شرایط نیاز به نگرانی ندارند، زیرا معمولاً تنها چند ساعت طول می‌کشند و بهبود پیدا می‌کنند.
اما اگر درد طولانی شد، بهتر است به پزشک مراجعه کرد.
جلوگیری از مصرف الکل، کافئین، گوشت‌های دودی و پنیر، افزایش مصرف آب، خواب کافی و کاهش زمان استفاده از نور و نمایشگرها می‌تواند به کاهش این دردها کمک کند.
گوش‌درد و درد در سمت چپ سر
گاهی اوقات، سردرد در سمت چپ ممکن است با گوش‌درد همراه باشد که دلایل آن می‌تواند شامل عفونت گوش، میگرن و سردردهای تنشی باشد.
شدت این دردها می‌تواند متفاوت باشد و بسته به فرد و شرایط ممکن است خفیف یا شدید باشد.
برای ارزیابی دقیق، مشاوره با پزشک توصیه می‌شود.
سردرد و گوش‌درد در هر دو سمت
سردرد می‌تواند به‌طور همزمان با گوش‌درد در هر دو سمت سر بروز کند.
این درد ممکن است گاهی شدید و در دوره‌های متناوب باشد یا به‌عنوان درد خفیف و پایدار خود را نشان دهد.
تسکین درد
روش درمان سردرد و گوش‌درد به علت اصلی آنها بستگی دارد.
اما به‌طور کلی، برای تسکین درد می‌توان از اقدامات زیر استفاده کرد:
– مصرف داروهای بدون نسخه: مانند ایبوپروفن یا استامینوفن.
– بهبود وضعیت خواب: با قرار دادن سرتان در ارتفاع مناسب با بالش، فشار روی سر و گوش کاهش می‌یابد.
– انجام تمرینات گردن: تمرینات چرخشی گردن می‌توانند فشار درون کانال گوش را کاهش دهند و سردرد را تسکین دهند.
استراحت مناسب، نوشیدن مایعات گرم و استفاده از روغن‌های مناسب مانند عصاره اکالیپتوس و نعنافلفلی برای ماساژ شقیقه‌ها می‌تواند درد را کاهش دهد.
اگر علائم بدتر شدند، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم ادامه داشته باشد یا تشدید شود، یا پس از یک دوره کوتاه دوباره بازگردد، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک می‌تواند علت اصلی را شناسایی کرده و در صورت نیاز، درمان‌های لازم را به کار گیرد تا از بروز عوارض بعدی جلوگیری کند.