در سالهای اخیر، موضوع هوش مصنوعی بار دیگر به بحثهای عمومی راه پیدا کرده است و توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است.
از زمانی که شرکتهای فعال در این حوزه از گنجاندن اصطلاح “هوش مصنوعی” در توضیحات محصولات خود اجتناب میکردند.
حالا وارد دورهای شدهایم که حتی شرکتهایی که به طور مستقیم در فضای هوش مصنوعی فعالیت ندارند، به بهانههای مختلف این واژه را در شرح خدمات خود به کار میبرند.
دلیل این رونق واضح است: عرضهی مدلهای زبانی پیشرفتهای مانند چت جی پی تی (محصول شرکت OpenAI) و مدلهای مشابه از سوی رقبای آن باعث شده که هوش مصنوعی مولد و مدلهای بزرگ زبانی به طرز چشمگیری مورد توجه قرار گیرند.
این وضعیت مشابه اتفاقی است که قرنها پیش در عرصه علوم طبیعی رخ داد.
زمانی که پیشرفتهای علمی به حدی رسید که اصطلاح “علم” بیشتر با “علوم طبیعی مبتنی بر روش علمی” مترادف شد.
در هر دو حالت، دستاوردهای قابل توجه باعث شده که بسیاری از دیگر رشتهها تحتالشعاع این پیشرفتها قرار گیرند.
ترنس سینوسکی، یکی از برجستهترین چهرهها در حوزه علوم اعصاب محاسباتی، در کتاب خود با عنوان «چت جی پی تی و آینده هوش مصنوعی»، به تحلیل و بررسی چالشها و فرصتهای هوش مصنوعی مولد پرداخته است.
سینوسکی، که چندین دهه از عمر خود را به مطالعه مغز انسان و پیشبینی ظرفیتهای سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی اختصاص داده، این بار با زبان ساده و قابل فهم برای عموم مردم، مفاهیم پیچیدهای را به بحث گذاشته است.
کتاب چت جی پی تی و آینده هوش مصنوعی
کتاب «چت جی پی تی و آینده هوش مصنوعی» که توسط سینوسکی در سال ۲۰۲۴ منتشر شد، به بررسی ابعاد مختلف هوش مصنوعی مولد و مدلهای بزرگ زبانی میپردازد.
او در این کتاب، به جنبههای مختلف امیدبخش و چالشهای پیش روی هوش مصنوعی مولد اشاره میکند و ظرفیتهای پنهان این فناوری را برای خوانندگان خود روشن میسازد.
سینوسکی در این کتاب با تأکید بر اهمیت هوش مصنوعی و آینده آن، سعی کرده است مخاطبان را به درک بهتری از این فناوریها برساند.
اگرچه سینوسکی ممکن است در ردهبندیهای معمول از نظر معروفیت در زمینه هوش مصنوعی در صدر نباشد، اما نگاه عمیق و خاص او به نوروساینس و مدلهای زبانی موجب میشود که کتاب او از سایر منابع مشابه متمایز باشد.
نگاهی خوشبینانه به آینده هوش مصنوعی
یکی از ویژگیهای مهم کتاب سینوسکی، خوشبینی شدید او به آینده هوش مصنوعی است.
او به شدت معتقد است که با پیشرفت مدلهای بزرگ زبانی و هوش مصنوعی مولد، دنیای ما وارد دورهای تحولآفرین خواهد شد.
در حالی که بسیاری از محققان و متخصصان دیدگاههای متفاوتی نسبت به پتانسیل هوش مصنوعی دارند، سینوسکی در گروه افراد “به شدت خوشبین” قرار میگیرد.
او به خوانندگان یادآوری میکند که نباید به ضعفهای موجود در هوش مصنوعی فعلی توجه کنیم و باید بیشتر به دستاوردهای خارقالعادهای که این فناوری به ارمغان آورده است، توجه کنیم.
او از مثالهای جالبی همچون “جوک سگ سخنگو” برای توضیح این نکته استفاده میکند که همانطور که نمیتوان به خاطر اشتباهات جزئی یک سگ سخنگو، از تواناییهای شگفتانگیز آن غافل شد، باید در مورد هوش مصنوعی نیز همین رویکرد را داشت.
بخشهای اصلی کتاب
کتاب سینوسکی در سه بخش اصلی تقسیم شده است:
1. مدلهای بزرگ زبانی و تحولات ناشی از آنها:
در این بخش، سینوسکی به اهمیت و پتانسیل مدلهای زبانی مانند چتباتها (chatbots) و کاربردهای آنها در صنعت، کسبوکار و زندگی روزمره اشاره میکند.
او همچنین به مفهوم “پرامپت” (prompt) میپردازد و تأکید میکند که استفاده از پرامپتها نباید فقط محدود به پرسشها یا جملات دستوری باشد.
سینوسکی پیشبینی میکند که در آینده، رقابت انسانها در استفاده از چتباتها به “رقابت در پرامپتنویسی” تبدیل خواهد شد.
2. ترنسفورمرها:
در این بخش، سینوسکی به بررسی تکنولوژی ترنسفورمرها (Transformers) میپردازد که اساس بسیاری از مدلهای بزرگ زبانی و هوش مصنوعی مولد است.
او تاریخچه شکلگیری یادگیری عمیق و ظهور مدلهای پیچیدهتر را توضیح میدهد و در نهایت به بررسی ترنسفورمرها میپردازد و نقش آنها در بهبود عملکرد هوش مصنوعی را توضیح میدهد.
3. آینده هوش مصنوعی:
سینوسکی در این بخش، آینده هوش مصنوعی را با توجه به روندهای موجود پیشبینی میکند و به چالشها و فرصتهای پیش روی این حوزه میپردازد.
مخاطبان کتاب
کتاب «چت جی پی تی و آینده هوش مصنوعی» برای دو دسته از مخاطبان جذاب خواهد بود:
1. مبتدیان در حوزه هوش مصنوعی:
کسانی که هیچ آشنایی قبلی با مدلهای بزرگ زبانی ندارند و فقط از چت جی پی تی یا دیگر مدلهای مشابه استفاده کردهاند.
این افراد میتوانند با خواندن این کتاب، درک بهتری از فضای هوش مصنوعی مولد پیدا کنند و با اعتماد به نفس بیشتری به یادگیری و تمرین در این حوزه ادامه دهند.
2. کاربران ماهر هوش مصنوعی:
افرادی که به صورت روزانه از هوش مصنوعی استفاده میکنند و تسلط خوبی به این فناوریها دارند.
بخشهایی از کتاب برای این افراد ممکن است تکراری باشد، اما در عین حال مطالب جدید و سرنخهایی برای مطالعه بیشتر به آنها ارائه میدهد.
استفاده از چت جی پی تی در تألیف کتاب
جالب توجه است که سینوسکی از چت جی پی تی برای نوشتن کتاب خود کمک گرفته است.
او حتی اشاره میکند که اگر چت جی پی تی نبود، نوشتن کتاب احتمالاً دو برابر زمان میبرد.
این نکته نشاندهنده کاربرد عملی و مؤثر هوش مصنوعی در فرایندهای روزمره و نوشتاری است.