آموزش آداب معاشرت به کودکان

یاد دادن و آموزش آداب معاشرت به بچه‌ها یکی از مهم‌ترین وظایف والدین است که تأثیر زیادی در شکل‌گیری شخصیت اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی کودک دارد.

هرچند ممکن است در ابتدا این کار دشوار به نظر برسد، با استفاده از رویکردهای مناسب می‌توان کودکان را به آداب و رسوم اجتماعی آشنا کرد و به آن‌ها کمک کرد تا در محیط‌های اجتماعی به درستی عمل کنند.

در این مقاله به چند نکته اساسی برای آموزش آداب معاشرت به کودکان اشاره می‌شود که می‌تواند در تربیت فرزندانی مؤدب و اجتماعی مؤثر باشد.

 1. آشنایی با اصول اولیه در جمع

هنگامی که فرزندتان برای اولین بار وارد جمع جدیدی می‌شود، باید بداند که سلام کردن و معرفی خود جزو اصول اولیه است.

به عنوان مثال، هنگامی که به خانه همسایگان جدید می‌روند، باید به کودکان آموزش دهید که خود را معرفی کنند و بگویند: «سلام، من سارا هستم. ما در طبقه اول زندگی می‌کنیم.»

این کار نه تنها موجب می‌شود که فرزندتان احساس راحتی کند، بلکه باعث می‌شود دیگران نیز او را به عنوان فردی مودب و اجتماعی در نظر بگیرند.

در مواقعی که فرزندتان قصد دارد دو نفر را به هم معرفی کند، آموزش دهید که باید همیشه ابتدا فرد کوچک‌تر را به فرد بزرگ‌تر معرفی کند و برای بزرگ‌تر یک لقب محترمانه بیاورد.

برای مثال: «آقای…، این دوست من سارا است.»

2. آداب صحبت کردن

در هنگام صحبت کردن، کودک باید یاد بگیرد که تنها خود را نباید در گفت‌وگو مطرح کند بلکه باید به نوبت صحبت کند و به حرف‌های دیگران نیز گوش دهد.

برای این امر:
– باید به فرزندتان یاد بدهید که با ادب و احترام به حرف دیگران گوش دهد و اجازه ندهد که وسط حرف دیگران بپرد.
– کودک باید بی‌صبرانه منتظر نوبت خود نباشد، بلکه باید با دقت به صحبت‌های طرف مقابل گوش دهد.
– به او بیاموزید که از طرف مقابل سؤال‌هایی بپرسد تا نشان دهد که به صحبت‌های او توجه کرده است.
– هنگام صرف غذا، به هیچ‌وجه نباید از گوشی تلفن همراه یا تبلت استفاده کند و باید تمرکز خود را به صحبت‌های دیگران معطوف کند.

3. آداب غذا خوردن

کودک باید بداند که هنگام غذا خوردن، باید صبر کند تا همه افراد بشقاب‌های خود را پر کنند و سپس خود شروع به خوردن نماید.

این آداب ساده به فرزند کمک می‌کند تا در موقعیت‌های اجتماعی، رفتار مؤدبانه‌ای داشته باشد.

 4. رفتار در جمع دوستان و آشنایان

در هنگام حضور در جمع‌های دوستانه و خانوادگی، به فرزندتان یاد بدهید که:

– زمانی که کسی چیزی به او می‌دهد، باید با کمال احترام و مهربانی از او تشکر کند.
– درخواست‌هایش را همیشه با کلمه «لطفاً» شروع کند.
– هیچ‌گاه به اشیای میزبان دست نزند و فقط باید به آن‌ها نگاه کند.
– هنگامی که وارد مکانی می‌شود، در را برای دیگران باز نگه دارد و این امر را از طریق الگوسازی خود به کودک نشان دهید.
– هنگام ورود به آسانسور یا مترو، باید منتظر بماند تا ابتدا کسانی که قصد خروج دارند، عبور کنند.
– به هیچ‌وجه به دیگران، به ویژه کسانی که با بقیه متفاوت هستند، خیره نشود و بداند که این رفتار دور از ادب است.
– به تفاوت‌های زندگی افراد احترام بگذارد و بداند که این تفاوت‌ها هیچ‌کدام درست یا غلط نیستند.
– با دیگران مهربان باشد و نسبت به نیازهای آن‌ها حساس باشد؛ مثلاً اگر دوستش بیمار است، به عیادت او برود یا اگر دوستش زمین می‌خورد، دست او را بگیرد.

5. توصیه‌های به والدین

– استفاده از جملات مثبت: بهتر است همیشه از جملات مثبت استفاده کنید. به عنوان مثال، به جای گفتن «این قدر بی‌ادب نباش!» بگویید «مودب باش!».

این روش نه تنها به کودک کمک می‌کند که رفتار درست را یاد بگیرد، بلکه از ایجاد حس منفی در او جلوگیری می‌کند.

– تمرکز بر نکات مثبت: در مهمانی‌ها، به جای اشاره به نکات منفی، همیشه سعی کنید نکات مثبت را برجسته کنید.

مثلاً اگر از غذایی که میزبان تهیه کرده خوشتان نیامده است، به دسر اشاره کنید.

– اجتناب از برچسب زدن: به فرزندتان بیاموزید که هرگز به رفتارهای دیگران برچسب نزند، زیرا این کار آسیب‌زننده است و ممکن است باعث به هم خوردن روابط شود.

– حفظ خونسردی: زمانی که عصبانی می‌شوید، ممکن است احترام خود را نزد فرزندتان از دست بدهید.

بهتر است همیشه خونسرد باشید و از فریاد زدن خودداری کنید.

– ابراز علاقه و محبت: وقتی فرزندتان خطایی مرتکب می‌شود، به او بگویید چرا این کار اشتباه است و سپس او را در آغوش بگیرید.

این رفتار باعث افزایش صداقت و علاقه میان شما و فرزندتان خواهد شد.

– هشیاری در تربیت: گاهی اوقات بی‌توجهی فرزند نسبت به اطرافیان به سن و سال او مرتبط نیست.

به همین دلیل، باید با دقت و هشیاری بیشتری رفتارهای کودک را زیر نظر داشته باشید.

– الگو بودن: خودتان باید همیشه الگوی اخلاقی باشید.

رفتار شما بیش از هر چیزی به فرزندتان آموزش می‌دهد.

– تعادل در سخت‌گیری: سعی کنید در تربیت کودک بیش از حد سخت‌گیر و خشک نباشید، بلکه در عین حال که اصول را رعایت می‌کنید، فضا را برای رشد و آزادی کودک فراهم کنید.

 نتیجه‌گیری

یاد دادن آداب معاشرت به کودکان نیازمند صبر، توجه و مهارت است.

با استفاده از روش‌های مناسب و الگوسازی، می‌توانید فرزندانی مؤدب و اجتماعی تربیت کنید که در هر موقعیت اجتماعی رفتار صحیحی از خود نشان دهند.

این آموزش‌ها نه تنها باعث می‌شوند که کودک در جمع‌های مختلف راحت‌تر حضور یابد، بلکه به رشد شخصیت او نیز کمک می‌کنند.